Görme Biçimleri

Bakmakla görmek arasında hakikatli, ince bir çizgi olduğunu ve ancak bu ayrımın farkına varmakla bir sanat ve toplum bilinci kazanıldığını biliyor musunuz? "Görme Biçimleri" adlı kitabında bir çocuğun anlamlandırma ve tanıma sürecinin konuşmadan önce görme ve gördüklerine tepki verme ile sağlandığını vurgulayan John Berger, eserinde özellikle okurlarının merak ettiği birçok temel noktaya değiniyor. İmgeler aracılığıyla neyi nasıl algıladığınız, düşüncelerinizin ve görme biçimlerinizin neye göre şekillendiği teker teker çözümleniyor. Gelin, yayımlanan tüm kitaplarıyla geniş okur kitlelerine seslenen yazarın "Görme Biçimleri" adlı kitabına kısaca değinelim.

"Görme Biçimleri" adlı kitabı neden okumalısınız?

"Görme Biçimleri" adlı kitap; her gün yanından geçtiğiniz veya etrafınızda gördüğünüz manzaralara, eşya benzeri birçok nesneye ve olaya derinlemesine bakmanızı ve gördüğünüz her detayı farklı bir bakış açısıyla değerlendirmenizi sağlıyor. "Kendimiz hakkında bir şeyler keşfetmeliyiz." diye öğütleyen John Berger, görüntülerin aslında ideolojik temellerle inşa edildiğinin ve sunulduğunun altını önemle çiziyor. Kitap, yalnızca sanatsal ifadelerden veya sanatın malzemesi hâline gelen ögelerden oluşmuyor; insan ve insana dair yaşanmışlıklardan örneklemeler sunarak bireyin kendine yönelip bir içgörü elde etmesini sağlıyor. Yazar, yüzlerce yıldan beri yapılan yağlı boya resimlerinin insan doğasının özel hissetme ihtiyacından doğan bir gereksinim olduğuna, erkeklerin ve kadınların farklı görme biçimine sahip olduklarına değiniyor. Erkeklerin davrandıkları gibi; kadınların ise göründükleri gibi olduğunu vurgulayan yazar, eserinde ikili ilişkilerin kompleks yapısını ve sınıf ayrımını irdelemeyi de ihmal etmiyor. Kitabı okuduktan sonra şimdiye kadar yaptığınız tüm seçimleri sorgulayacak, görünenle anlatılmak istenen arasındaki ayrıma tanıklık edecek ve gördüğünüz her nesneyi en ince ayrıntısına kadar fark edeceksiniz!

Bunları biliyor muydunuz?

John Berger'ın "Görme Biçimleri" adlı kitabının, BBC kanalı için yaptığı "Ways of Seeing" adlı mini bir televizyon dizisinden (IMDb: 8.5) esinlenilerek kitap hâline getirildiğini ve eserin hazırlanmasında yazarın yanı sıra Sven Blomberg, Chris Fox, Michel Dibb, Richard Hollis gibi ünlü isimlerin de yer aldığını biliyor muydunuz? Peki okurun aklında soru oluşturarak farkındalık yaratan kitabın, 7 adet denemeden oluştuğunu duymuş muydunuz? Kısa zamanda dünya çapında geniş bir okur kitlesine ulaşan kitaptaki denemelerden 4 tanesi, sözcükler ve imgelerden; 3 tanesi ise yalnızca imgelerden oluşur. Yayımlanmasının ardından üniversitelerde okutulan ve okurların "Görselliği ve imgeleri anlamanın, eleştirel bir görme biçiminin manifestosu." sözleriyle yorumladığı kitap; özgün dilinde ilk kez 1972 yılında okurla buluştuktan tam 6 yıl sonra Türkçeye çevrilir. 1978 yılında Yurdanur Salman tarafından ilk Türkçe baskısı çıkan "Görme Biçimleri" adlı deneme kitabı, Türkiye'deki okurlarıyla Metis Yayıncılık aracılığıyla buluşur.

Bu kitabı sevenler için diğer önerilerimiz

"Görme Biçimleri" ilginizi çektiyse John Berger'a ait "O Ana Adanmış", "Portreler", "Manzaralar" ve "Buluştuğumuz Yer Burası" adlı kitapları da okuma listenize ekleyebilirsiniz.